Maartjes Boekentip

Om eerlijk te zijn dacht ik dat ik best wel goed bezig was wat betreft diversiteit. Ik lees er veel over in artikelen en essays, zeker sinds Black Lives Matter wekenlang groot was op het internet. Maar ik weet daardoor ook dat het ontzettend belangrijk is om te blijven lezen als het niet meer trending is. Want de aanhouder wint. Door verhalen leer je ontzettend veel, omdat je een leven uit een ander perspectief bekijkt. Multiculturele verhalen laten je de wereld zien door een lens die een totaal ander beeld geeft dan jijzelf gewend bent. En niet alleen cultureel, ook een visie van een schrijver of personage die binnen de LGTBQIA+ groep vallen kan ervoor zorgen dat je je horizon verbreedt. En dat is ontzettend leuk, want er is immers niets avontuurlijker dan dat toch? Maar daarnaast is het ook vooral essentieel om elkaar te begrijpen in een wereld waarin oppervlakkigheid overheerst. In deze blog spit ik mijn boekenkast eens uit om te kijken wat er nu precies in staat. Een beetje verschillende auteurs en thema’s of toch behoorlijk hetzelfde? Een mini-onderzoek naar hoe het persoonlijk staat met diversiteit in literatuur.

Witte cultuur

Ja, we kennen het allemaal. Alles en iedereen is doordrongen van de cultuur van witte westerlingen, het is bijna alles overheersend. En toen ik het eens goed bekeek, was dat ook in mijn boekenkast zo. De boeken die niet door een wit persoon zijn geschreven waren eigenlijk op één hand te tellen. En eigenlijk schrok ik daarvan. Want ik vind diversiteit heel belangrijk. Maar waarom zie ik dat dan niet in mijn boekenkast terug? Ik merk dat als ik in een boekhandel ben, ik al snel de boeken oppak die herkenbaar zijn. Auteurs waar ik wel eens van gehoord heb of waar ik al werk van heb gelezen, boeken die herkenbare onderwerpen bespreken of iets wat iemand mij al eens aangeraden heeft.

Dus het werd eens hoog tijd dat ik eens even research ging doen en bekend zou worden met boeken van niet-witte auteurs. Hoewel ik het van Nederlandse bodem soms maar lastig te vinden vond, heb ik toch heel wat titels op mijn boekenverlanglijstje erbij kunnen schrijven. Sommige van deze nieuw ontdekte boeken heb ik opgenomen in een lijstje onderaan deze blog.

Gender en seksualiteit

Ik dacht nou, het zal dan ook wel een behoorlijk heteroseksuele aangelegenheid zijn in mijn boekenkast. Maar eigenlijk valt dat dan nog wel weer mee. In hoeverre je daar dan iets over weet, want schrijvers zijn nu eenmaal geen reality-sterren. Zulke privézaken komen natuurlijk niet altijd tot uiting in boeken. Maar toch: Lieke Marsman, Marieke Lucas Rijneveld, Maartje Wortel, Maxim Februari, Ocean Vuong, Oscar Wilde, Virginia Woolf… Hoewel deze auteurs zich misschien scharen onder de Regenboogvlag, is gender en seksualiteit in de boeken die ik heb zelden een overkoepelend thema. Als er al sprake is van een of meerdere LGTBQIA+ personage, dan is deze persoon of de kwestie in het algemeen slechts een klein onderdeel van de verhaallijn. Dus ja, als ik er meer over wil leren zal ik toch op zoek moeten gaan naar specifiekere boeken erover.

En wat nu?

I’ve said it before, and I’ll say it again. Je hoeft jezelf echt geen schuldgevoel aan te praten dat je (alleen maar) boeken leest van witte, cis-, heteroseksuele mensen. Maar wees je er wel van bewust. Zoals ik nu ook ben! En verandering aanbrengen in een leefpatroon is soms best wel lastig. Want je kiest waarschijnlijk niet expres alleen maar hetzelfde soort boeken, het gaat automatisch. Hopelijk denk je de volgende keer dat je een boekwinkel bezoekt (of een boek uitzoekt op Bazarow.com) eens terug aan deze blog en zoek je naar een wat onbekendere auteur of titel. Laat je eens verrassen en zeer waarschijnlijk beleef je er alleen maar groter leesplezier van! Leve diversiteit in literatuur!

Suggesties

Enkele boeken die ik heel erg tof vind – zowel fictie als non-fictie – en die speciaal over diversiteit gaan of juist helemaal niet.

Etnische diversiteit
Americanah of Purple Hibiscus
Chimamanda Ngozi Adichie

If Beale Street Could Talk
James Baldwin

Witte Onschuld
Gloria Wekker

Friday Black
Adjei Brenyah

White Teeth
Zadie Smith

Zwart
Diverse auteurs

Wij slaven van Suriname
Anton de Kom

Gender- / seksuele diversiteit
Welkom bij de Club
Thomas van der Meer

Kamers Antikamers
Niña Weijers

Drift
Bregje Hofstede

Kindertijd
Tove Ditlevsen

Feminist Fataal
Dorien van Linge

My Year of Rest and Relaxation
Ottessa Moshfegh

A Room of One’s Own
Virginia Woolf